Es gfungigs Frässe
Malus communis
Überau fingt er Öpfle. Zmitts ir Gross-Stadt. Sogar z Züri hets tuusigi vo Öpfubäum. D Zürcher nämes nid so gnau mit Abläse u Ufläse. Em Säfu isch das rächt. Mängisch bringt er Aabbissni vom Pouseplatz. Im Dezämber bringt er Gfrorni.
Öb chäch, mählig, grüen oder fuu – der Säfu moudet jede Öpfu, er schmöckt se vo wytem, er laat kenen uss.
E richtige Öpfujunky isch my Labrador. Er cha nid widerstah. Stundelang treit er eine mit uf em Spaziergang u frisst ne am Schluss gnüsslech uf sym Posto. Wine ässbare Nüggu.
Vor em Türmlihuus steit en Öpfuboum. Mir isch er geng vorcho wine aute Maa. Echline Mürggu, aber eigetlech todlieb.
Im Früelig het er bblüeit für mi, het mer wyss verträumt, ja verliebt gwunke, d Blüete schmöcke so wyss wi si schimmere, u mängisch sogar rosarot, wines ganz jungs Meitschi, wo ke Ahnig het, wi schön s isch. E settigi stiui Schimmerpracht het dä ärnscht Boum zwägbbracht, si hei sys wahre Härz zeigt. Blüete fürne schöni, fläckelosi Hut, u der Mond het sys Liecht drin bbadet.
Im Summer hei syni Bletter gchüschelet, e schüüche, gschmackvoue Minnegsang vor em Erkerfänschter. U scho früech im Herbscht het der Säfu aafah uf d Öpfle spanyfle. Der Boum het ne nie enttüüscht. Die, wo im Huus gwont hei, si gah abläse, hei Öpfumues u Schnitzli gchochet; aber der Boum het mänge Öpfu versteckt im Loub, wo lysli grislet isch. Nie het er klagt, der aut Maa.
Di Öpfle si füre Säfu gsi, der Boum het s so wöue. Er het genau gwüsst, dass niemer meh Fröid het a dene Grauech. I mues zuegä: mir si si z suur gsi. Aber si hei mi grüert. Er het sech so ärnschthaft Müe ggä, d Mönsche im Huus z versorge mit sprützige Chugle, wo der Winter es bitzli erträglecher gmacht hei - u der Säfu sälig.
Überläbenskünschtler
Ginkgo biloba
Er steit im Hof vom Chloschter. Het s dä guet. Er läbt im Rhythmus vo de Weckrüef, de Glöggli, de Schallmeie. Er weiss genau, wenn wele Gsang, wenn weli Prozession.
Er kennt sen aui, jung u aut, er isch i irem Takt. Ufstah, bäte, schwyge, ässe, bäte, studiere, schwyge, bäte – wach, Schlaf, wach, Schlaf. Im Metrum u Rhythmus verankeret, ir Gmeinschaft ygwobe, im Ufeluege zäme. Di einzigi Frou im buddhistische Mönchschloster isch e Ginkgofrou. Si isch schön, si isch aut. Iri Ringe isch läbiger aus angeri. Wi Hut isch si zum aalänge.
Si chunnt us ere Zyt, wo no euter isch aus ds Mönchstum. Isch en Urboum, wo überduuret het. Verwandti het si keni. Di gits nümm. Nume sii isch no da us irem Gschlächt, e Mischig zwüsche Farn u Blüetepflanze mit glänzige Bletter wi Fächer, wo im Herbscht stiu vergulde u eigetlech zämegwachsni Nadle si.
Di urauti Boumfrou steit z China. Es git Ginkgomanne u Ginkgofroue. D Chinese setze vor auem uf d Froue. Wäg de Frücht. Wer sech vo irem Gstank nach Buttersüüri nid laat la abschüssele, list sen uuf, macht sen uuf u chnüblet d Nüssli use, wo gröstet ähnlech hiub schmöcke wi Marroni.
De Europäer passt di exzentrischi Stinkere nid. Si verpasse e grossartige Humor une murbi Delikatesse. Si pflanze Ginkgomanne i de Pärk.
D Ginkga i dem Chloster isch z benyde. Die i der Stadt südlech vo Shanghai, wo ir strübschte Strassehöu steit, wo me sech cha vorsteue, oder sogar no strüber, dduuret ein. Daderfür het si nume es nachsichtigs Lächle. Sii isch e Ginkgo, da chasch lang gah rüttle. Kes Wunger, het usgrächnet dä Boum überduuret. Es bysst se nid, dass es lärmet, wi we d Wäut auerspätischtens hüt ungergieng. Das es stinkt, dass der d Luft wägg blybt. Nid emau d Atombombe het se möge erschüttere. Si blybt, si grüenet, blüeit. U spickt iri Stinkfrücht mit ewigem Schalk uf ds Teer.
Resilient bis a Bach abe isch dä urig Boum. E Würkstoff us em Ginkgo sänkt höche Bluetdruck vo überwürzte Mönsche.
Stärbe ohni Tingutangu
Fraxinus excelsior
I chönnt nid bhoupte, si syg my Fründin. Si isch rächt eige. Mit dreine Füess am Bode u mit em Chopf i de Wulche, unfassbar. Vilech isch es Nyd, wo se fasch chli unsympathisch macht. Wüu si wichtig isch. Wichtiger. Si het definitiv öppis z säge, si machts mit noblem Schwyge. Si git nüüt vo irem Gheimnis prys u isch nech eigetlech nüüt Appartigs. Si het keni überragende Qualitäte, ke Schönheit, wo eim sprachlos macht. Aber si het öppis, wo mir totau abgeit. Me cha se nid ersetze. Das ghört me ja ständig: niemer isch unersetzlech. I irem Fau isch das Quatsch. D Esche chame nid ersetze. Nume iri Wurzle göh i aui relevante Realitäte. Nume iri Escht breite sech über aui Forme vom Läbe.
Si isch ke Dramaqueen. Das mues ire z guet ha. Si treit ires Lyde mit mustergültiger Geduld. Si stirbt würdevou u langsam, ohni o nume ei Ton. Stiu stirbt si. Z stiu. Es geit ke Ufschrei dür ds Land wi byr Invasion vom Borkechäfer. Ke Medietingutangu. Di meischte merke gar nüüt. Si sech nid bewusst, wer verlore geit, u was si aus mitnimmt i ires Waudgrab.
Mit Morchle isch es Essig ohni Esche.
Me chönn nüüt mache, heissts. Dä ynegschleipft fys Piuz nid ufhaute. Oeb me nid cha oder nid wott, wüu ja niemer es Vermöge macht, we me ires Läbe rettet - wer cha das so gnau säge. Usgrächnet sii, mit dreine Füess vou ir Realität u mit em Chopf vou i de Troumwulche. D Esche, der Wälteboum. D Yggdrasyl, ei Name, vili Dütige. Wo di drei Norne drunger ghöcklet si u ds Läbesgwäb ersunne hei, d Läbesgschichte aateigget hei.
Dass si d Esche usegläse hei, isch sicher wägem Liecht. Ke angere Loubboum cha ds Liecht eso fiutere, dür di fyne Blettli, dass ds Liecht e Struktur überchunnt, i fyne Streife, Linie verlouft. D Läbeslinie, d Läbesfäde us der fynschte Einheit, der Fasere.
Usgrächnet d Esche stirbt stiu. Eini um di angeri. Teil Künstler mache us irem Houz Skulpture.
Weni a ds Eschestärbe dänke, ghöri, wi d Grundfeschte vor Wäut fö aafah abbröösmele.